Sual:Namazı bozan şeyler nedir?
CEVAP
Namazı bozan şeylerden bazıları şunlardır:
1- Konuşmak.

2- Kendisi işitecek kadar gülmek.

3- Bir farzı terk etmek. [Mesela rükuya varmadan secdeye gitmek]

4- Dünya işi için yada ağrı, üzüntü sebebi ile, yüksek sesle ağlamak.

5- Ah, of diye inlemek, uf diye sıkıntıyı bildirmek. Hasta, elinde olmadan ah, of derse bozulmaz.

6- Özürsüz öksürmek.

7- Ameli kesir. (Bir rükünde, üç kere bir yerini kaşımak yada kapalı kapıyı açmak benzer biçimde)

8- Kendi işitemeyecek kadar sessiz okumak.

9- İmamdan ileri durmak.

10- Özürsüz bir saf kadar yürümek.

11- Saçını yada sakalını taramak.

12- Çocuğunu kucaklamak.

13- Bir şey yiyip içmek.

14- Diş içinde kalan nohut kadar şeyi yutmak.

15- Ağzındaki şekerin lezzetini duyup, suyu boğazına kaçmak.

16- İki eliyle başındaki takkesini çıkarıp giymek. (Namazda iken düşen takkeyi bir el ile almalı, iki el ile de almak bozmaz diyen âlimler vardır.)

17- Özürsüz, göğsünü kıbleden çevirmek.

18- Secdede iki ayağını yerden kaldırmak. (Bozmaz diyenler de vardır. Bir an kalkması bozmaz.)

19- Kur’anı, manası bozulacak kadar yanlış okumak.

20- Çocuk emzirmek.

21- Başkasının sözü ile yerini değişiklik yapmak.

22- Ceketini giymek.

23- İmamdan başkasının duasına âmin demek.

24- Necasetli yerde durmak yada necasetli yere secde etmek.

25- Bir rükünde, üç kere sübhânallah diyecek kadar avret yeri açılırsa, gövde ve elbisede namazı bozacak kadar necaset var ise, aynı imama uymuş olan hanımla yan yana durmuşsa namaz bozulur .

26- İmam, bir rükne başlamadan ilkin, bu rükne başlayıp bitirmek.

27- Manayı bozacak şekilde teganni ile okumak. Teganni ile okuyan bir imam arkasında kılınan namazın yeniden kılınması lazımdır. (Halebi)

Buradaki kelimelerin açıklanması:

Amel-i kesir: Namazı bozan oldukça hareket.

Rükün: Namazın içindeki bir farz.

Rüku: Namazda, elleri mısra koyup ortalama 90 aşama eğilmek.

Necaset: Gaita, idrar, kan benzer biçimde pislik.

Teganni: Teganni, ırlamak, sesini hançeresinde tekrarlayıp türlü sesler çıkarmaktır. Doğrusu, musiki perdesine uydurmak için, hareke, harf ve med [uzatmak] eklemek yada çıkarmak suretiyle kelimeleri bozmak anlama gelir.

Fıkıh: Dinde yapılması ve yapılmaması ihtiyaç duyulan işleri bildiren ilim. Bu ilimden kendisine lazım olanları öğrenmek farzdır.

Sual: Kadının sarkan saçının dörtte biri, bir rükün kadar açık olursa, namazı bozulurmuş. Rükün nedir?
CEVAP
Namazın içindeki farzlara rükün denir. Hepsi beştir:
Kıyam, kıraat, rüku, sücud ve son teşehhüdde oturmak.

Saçı oluşturulan hanım, bir âyet okuyacak kadar yada üç kere sübhanallah diyecek kadar bir zamanda saçını kapatamazsa, namazı bozulur.

Sual: Namaz kılarken ufak çocuğum secde esnasında sırtıma bindi. Secdeden doğrulurken düşmesin diye bir elimle tuttum. Çocuk yavaşça düştü. Namazım bozuldu mu?
CEVAP
Evet bozuldu. (Halebi)

Sual: Ağlamak, namazı bozar mı?
CEVAP
Ağrı, üzüntü sebebiyle, namazda sesli ağlamak namazı bozar. Sessiz gözyaşı ile ağlamak yada Cenneti yada Cehennemi hatırlayarak sesli ağlamak namazı bozmaz. (Dürr-ül-muhtâr)

Sual: (Namazda üç kere el kaldırılırsa, namaz bozulur) deniyor. Örneğin 1 kere bir yerimizi kaşımak için kaldırdık, bundan sonrasında 2 kere de esnerken ağzımızı kapamak için kaldırsak namaz bozulur mu?
CEVAP
Eğer bir rükünde ise namaz bozulur.

Sual: Namazda iken öksürünce balgam geliyor, yutuyorum. Namazım bozuluyor mu?
CEVAP
Balgam yutmak orucu da namazı da bozmaz.

Sual: İmdat diye bağıran olunca, namazı bozmak caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Kıbleye yanlış duranı, düzeltmek namazını bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.

Sual: Namaz kılarken kimi zaman alışkanlık icabı dalgınlıkla bazı âyetlerin sonunda “sadakallahül azim” demek namazı bozar mı?
CEVAP
Namazı bozmaz. Fakat kasten yapılırsa mekruh olur.

Sual: Kimi zaman namaz kılarken kravat boğazımızı sıkacak derecede sıkıyor, hafifçe gevşetebilir miyiz?
CEVAP
Tek el ile kravatı gevşetmek namazı bozmaz.

Sual: Gülmek abdesti ve namazı bozar mı?
CEVAP
Namazda tebessüm, namazı da, abdesti de bozmaz. Yanındakiler işitirse, kahkaha denir. Kendi de işitmezse, tebessüm denir. Yalnız kendi işitirse Dahk denir. Dahk, yalnız namazı bozar. Kahkaha, hem abdesti hem namazı bozar. Şafii mezhebinde ise, kahkahayla gülmek, bir tek namazı bozar, abdesti bozmaz.

Sual: Namazın sahih olmaması ile kabul olmaması aynı mıdır?
CEVAP
Kabul olmakla sahih olmak ayrıdır. Namaz sahih olursa da kabul olmayabilir, kısaca bir tek borç ödenir, sevap verilmez. Sahih eğer olmazsa, aslına bakarsanız kabul olmaz. Örneğin abdestsiz namaz kılmak sahih olmaz, sözgelişi kıraat okumadan kılınan namaz sahih olmaz. Doğrusu o asla namaz olmaz.

Sual: Namazın fâsid olması ne anlama gelir?
CEVAP
Fâsid bozulmak anlama gelir. Namaz bozulmuş olur.

Sual: Ahiret için düşünerek ağlamak namazı bozar mı?
CEVAP
Hayır.

Sual: Bir âlimi düşünerek ağlamak namazı bozar mı?
CEVAP
Onun şahsı için, dünyalık için olursa bozar. Ahiret için ise bozmaz.

Sual: Bir rükünde başını, sonrasında kaydırarak ensesini, sonrasında kulağını kaşımak üç kaşımak sayılıp namaz bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz. Elini bir kere kaldırmış olur. Bir kaşımak sayılır.

Sual: Bir uzvun dörtte biri açılsa, tamamı açılmış mı sayılır?
CEVAP
Evet.

Sual: Secde yerine gelen bebeği el ile itmek, namazı bozar mı?
CEVAP
Hayır.

Sual: Namaz kılarken pantolonu çekmek namaza zarar verir mi?
CEVAP
El açık olarak çekilirse namaza zarar vermez. Hafifçe tutup çekilirse mekruh olur. Dar pantolonu iyice kavrayıp iki elle çekilirse namaz bozulur. Namaz kılan, zorunlu değilse geniş pantolon giymeli, pantolonu asla çekmemelidir.

Sual: Ayakta namazda iken cebimden kimi zaman ufak mushaf yada muska yere düşüyor. Bir elimle alıp cebime koysam, namazım bozulmuş olur mu?
CEVAP
Bozulmaz.

Sual: Zammı sure okurken küfre düşürücü şekilde manayı bozan yanlışlık yapılıp, sonrasında düzeltilince namaz bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.

Sual: Teşehhüdde iken, biri, beni seccade ile kenara çekti. Namazım bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı. Zaruretsiz çeken günaha girer.

Sual: Namazda yakarma okurken aynı kelimeyi birkaç kere yeniden edersek, namaz bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.

Sual: Sağ ayağın baş parmağı yerden kaldırınca namaz bozulmuş olur mu?
CEVAP
Bozulmuş olmaz. Sağ ayak yerden kalkmış olsa da bozulmaz.

Sual: Namazda herhangi bir sure okurken minimum kendimiz duyacak kadar bir sesle mi söylemeliyiz yoksa asla ağız kıpırdanmadan kalbden okumak diye bir şey var mıdır?
CEVAP
Kendimiz duymadan okuma geçerli değildir. Namaz sahih olmaz. Okumaya kıraat denir. Kıraat kendi duyacak kadar sesli okumaktır.

Sual: Sabah namazını güneş doğarken kılmak mekruh mu?
CEVAP
Güneş doğmaya başlayınca, asla namaz sahih olmaz, kabul olmaz. Güneş doğduktan sonrasında 45-50 dakika asla kılınmaz. Güneş doğana kadar kılıp bitirmek gerekir.

Sual: Geciken namazı sabah güneş tam doğarken ve ikindi vakti güneş batarken kılmalı mı yoksa bekleyip kaza mı etmek gerekir?
CEVAP
İkindi namazını güneşin batmasına üç saniye kalsa bile derhal kılmalıdır. Doğrusu Allahü ekber denecek kadar vakit kalsa kılınır. Fakat sabah o şekilde değil. Eğer namaz kılarken güneş doğarsa o namaz, imam-ı a’zam hazretlerine gore sahih olmaz, imamayne gore ise, Ettehıyyatü okunacak kadar oturulmuş olduğu için sahih olur.

Sual: Namaz kılarken 3 kez kaşımak namazı bozar mı?
CEVAP
Evet bir rükünde üç kez kaşımak bozar. Üç kez kaşımak demek, eli üç kez kaldırarak kaşımak anlama gelir. Bir kez kaldırıp üç beş kez kaşımak bir kaşımak anlama gelir.

Sual: Amel-i kesir namazı bozar deniyor. Amel-i kesir nedir?
CEVAP
Amel-i kesir, namazı bozan oldukça iş, oldukça hareket anlama gelir.
Amel-i kalil, namazı bozmayan azca iş, azca hareket anlama gelir. [Diğer adı amel-i yesirdir.]

Namaz kılarken başını, yüzünü etrafa çevirmek amel-i kalil olup mekruhtur. (Falanca şey nerede?) diye sorana, eli ile kolu ile göstermek de amel-i kalil olup mekruhtur.

Amel-i kesirin beş türlü olduğu bildirilmiştir:
1- Uzaktan bakan bir kimse, namaz kılanın yapmış olduğu oldukça hareketlerden dolayı onun namazda olmadığına kuşku etmediği iştir. Namaz kıldığında kuşku ederse o iş amel-i kalildir. [Bir kimse, namaz kılarken çok hareket etse, bu kısım kamera ile tespit edilse, sonra bu kesit seyredilse, bu kimse namaz kılmıyor intibaını uyandırırsa, bu amel-i kesir olur, namazı bozar.]

2- Adeten iki el ile meydana getirilen iş ameli kesirdir. O iş, bir el ile de yapılsa gene namazı bozar. Örneğin, sarık sarmak, elbise giymek, düşmekte olan pantolonunu çekip kayışını bağlamak benzer biçimde iki el ile yapılması ihtiyaç duyulan işler, bir el ile de yapılsa da amel-i kesir olur, namazı bozar. Bir bayan oluşturulan başörtüsünü, azca bir hareketle örtmesi mümkün eğer olmazsa, kapatmaya uğraşması amel-i kesir olup namazı bozar.

Tarafındaki hiç kimseye vurmak namazı bozar. Bu vurmak, ya düşmanlıktandır yada onu terbiye etmek içindir, veya şakalaşmak için olur. Üçü de amel-i kesir olup namazı bozar. Yanında hareket eden çocuğa dur oynama diye eli ile yada ayağı ile vurmak da amel-i kesir olup namazı bozar.

Âdeten bir el ile meydana getirilen iş amel-i kalildir. İki el ile yapılsa da namazı bozmaz. Örneğin pantolonun fermuarını kapatmak, yanında duran elektrik düğmesine basıp elektrikleri yakmak yada söndürmek, veya açık kapıyı eli ile iterek kapatmak amel-i kalildir, namazı bozmaz. Düşen takkeyi giymek de bozmaz.

3- Peş peşe meydana getirilen üç hareket amel-i kesirdir. Bir rükünde, üç kere bir yerini kaşımak, saçını taramak yada kapalı kapıyı açmak, ağzındaki küçük bir şeyi üç kere çiğnemek veya eritip yutmak, namazı bozar. Diş içinde kalmış, nohuttan ufak şeyi yutmak bozmaz ise de, ufak de olsa, sözgelişi bir susam tanesini dışardan alıp yutmak bozar.

Başını çevirip gelene bakmak, mekruh ise de, namazı bozmaz. göğsünü kıbleden çevirirse namazı bozulur. Sorulan yada istenilen bir şey için baş, göz ve kaş ile işarette bulunulsa, namaz bozulmaz. Fakat bir namaz kılana, “Yanında namaz kılacak hiç kimseye yer ver birazcık ileri git” denilince, o da bu emre uyarak hareket etse, namazı bozulur. Bundan dolayı namaz içinde Tanrı’tan başkasının emrine uymuş olur. Fakat kendiliğinden çekilirse namaz bozulmuş olmaz.

4- Kasten meydana getirilen işler. Örneğin namaz kılan bir bayanı kocası öperse, veya bir çocuk emer de süt çıkarsa namazı bozulur.

5- Namaz kılana gore oldukça hareket namazı bozar. Doğrusu bir kimse, benim yaptığım amel-i kesirdir, bu namazı bozar diyorsa, bir kavle gore namazı bozulur.

Sual: Son safta yer olmadığı ve en arkada tek başına durmak da mekruh olduğundan, ön saftaki bir hiç kimseye, hafifçe dokunarak çağırsak, o da, yanımıza gelse, namazı bozulmuş olur mu?
CEVAP
Sizin emrinize uyarak derhal geri giderse, namazı bozulur. Fakat yalnız kalmasın diye, kendi iradesi ile geriye giderse, namazı bozulmuş olmaz.

Şekerin tadını duymak
Sual: Namazdayken, daha ilkin yenilen şekerin tadını duymak namazı bozar mı?
CEVAP
Namazdan ilkin yenilen şekerin tadını duymak, hattâ bu tadı tükürükle yutmak, namazı bozmaz.

Namazda salevat getirmek
Sual: Namaz kılarken, Peygamber efendimizin adı geçince salevat okunması mümkün mu, bunun benzer biçimde Allahü teâlânın adı geçince, celle celalüh denir mi?
CEVAP
Namazda bunlar söylenmez, söylenirse namaz bozulur. (S. Ebediyye)

Elhamdülillah demek
Sual: Namazda, elhamdülillah diyenin, namazı bozulur mu?
CEVAP
Hayır, bozulmaz. Eğer aksırdıktan sonrasında derse, gene namazı bozulmaz; fakat aksırdıktan sonrasında Elhamdülillah diyenin namazı bozulur diyen âlimler de olduğundan, dememek iyi olur.

İki rükne yetişememek
Sual: Cemaatle namaz kılarken dalgın olan, imamla beraber rükû edemese, sonrasında rükû yapmış olup secdede yetişse namazına zarar gelir mi? Secdeye de yetişemese ne olur?
CEVAP
İmam bir rüknü bitirdikten sonrasında, bu rükne başlayanın namazı sahih olur. Doğrusu rükû yapmış olup secdede imama yetişenin namazı sahih olur. Secdeye de yetişemezse, iki rüknü kendi başına yapmış olduğu için namazı sahih olmaz.

İki rükû ve üç secde yapmak
Sual: Bir kimse, rükû yaptıktan sonrasında zamm-ı sure okumadığını hatırlasa, sonrasında dönerek okuduktan sonrasında yeniden rükû yapsa, iki rükû mu yapmış olur, bir mahzuru olur mu? Bir de unutup üç kere secde etmek namazı bozar mı?
CEVAP
Namazdan olmayan fazla hareketler, namazı bozar; fakat rükû ve secdeleri oldukça yapmak bozmaz, secde-i sehv gerekir.

Dışarıdan müdahele etmekle bozanlar
Sual: Dışarıdan müdahale etmekle namazı bozanlar nedir?
CEVAP
Bazıları şöyledir:
1- İmamdan başkasının duasına âmin demek bozar. Yanımızdaki biri, işitebileceğimiz kadar sesle Fatiha okusa, biz onun okumuş olduğu Fatiha’ya âmin dersek namaz bozulur. Ya da biz yalnız namaz kılarken, yanımızda cemaatle namaz kılınsa, o cemaatin imamı Fatiha’yı okuyunca bizim âmin dememiz namazı bozar, şu sebeple o kendi imamımız değildir. Ya da biri yanımıza gelip, Tanrı senin günahlarını affetsin dese, ikimiz de âmin desek namazımız bozulur. Hoparlörden çıkan ses, fen yönüyle de imamın kendi sesi olmadığı için, bu sese âmin demek de namazı bozar.

2- Başkasının sözüyle yerini değişiklik yapmak, sözgelişi imamla birlikte iki şahıs namaz kılarken, üçüncü bir şahıs gelip, imamın tarafındaki duran hiç kimseye, arkaya gel dese yada omzuna vursa, o da gelen hiç kimseye uyup geriye gelse namazı bozulur. Kendi arzusuyla, gelirse bozulmuş olmaz.

3- Namaz kılarken yanına gelen biri, birazcık çekil de, ben de yanına sıkışayım dese, o da, onun sözüyle yer açsa namazı bozulur, şu sebeple namazda başkasının direktifiyle hareket etmiştir.

4- İmamından başkasının yanlışını düzeltmek namazı bozar. Örneğin başka biri Kur’an-ı kerim okurken yanlış okusa, namaz kılan da, kelimenin doğrusunu söylese namazı bozulur, şu sebeple kendi imamından başkasına yanıt verilmiş oluyor. Kendi imamı yanlış okusa düzeltmek veya âyetin devamını getiremese, ona hatırlatmak bozmaz.

5- Biri çağırınca yada bir şey sorunca, (La havle ve la kuvvete illa billah) yada (Sübhanallah) veya (La ilahe illallah) demek namazı bozar. Namazda bulunduğunu bildirmek için söylerse, namaz fâsid olmaz. Sorana yanıt maksadıyla söylerse bozulur. Bu inceliğe dikkat edilmelidir.

6- Diliyle başkasının selamını almak bozar. Biri, biz namaz kılarken, bilerek yada bilmeyerek bizlere merhaba verse, ikimiz de alsak, yanıt olacağı için namaz bozulmuş olur.

7- Aksırıp (Elhamdülillah) diyene, (Yerhamükallah) demek bozar, şu sebeple onun hamd etmesine yanıt verilmiş oluyor.

8- Bir musibet, fena bir haber işitince, (İnna lillah ve inna ileyhi raciun) demek bozar, şu sebeple o habere yanıt verilmiş oluyor. Namaz kılarken biri gelip, deden öldü dese, o da (İnna lillah… ) dese namazı bozulur; şu sebeple dışarıdan birine yanıt verilmiş oluyor.

9- Allahü teâlânın adı işitilince, (Celle celalühü) benzer biçimde bir söz söylemek bozar, şu sebeple bu da dışarıdan birine yanıt vermek sayılıyor.

10- Resulullah efendimizin adını işitince, (Sallallahü aleyhi ve sellem) demek yada başka salevat getirmek namazı bozar, şu sebeple bu da dışarıdan birine yanıt vermek anlama gelir.

11- Biz namaz kılarken yanımızda başka cemaat teşekkül etse, o imam, (Semi’ Allahü limen hamideh) söylediği vakit, biz (Rabbena lekel-hamd) desek namazımız bozulur; şu sebeple başka birinin sözüne yanıt vermiş oluyoruz. Hoparlörden gelen, (Semi’ Allahü limen hamideh) sesine, (Rabbena lekel-hamd) diyerek yanıt vermek de, başka birine yanıt vermek gibidir.

Resulullah efendimiz, namazda rükûdan kalkarken, (Semi’ Allahü limen hamideh) diyince, ilk safta bulunan Hazret-i Muaviye, yanıt olarak (Rabbena lekel-hamd) dedi. Bu şekilde söylemesi takdir buyurularak, bunu söylemek kıyamete kadar sünnet olarak kaldı.

Yanlış okuyunca
Sual: Namaz kılarken, yanlış okuyunca ne yapmak gerekir, namaz bozulur mu?
CEVAP
Yanlış okunduğu biliniyorsa, geriden alınıp doğrusu okunması mümkün. Namazı bozan bir yanlışlık yapılmış olsa da, bu şekilde yapınca, namaz bozulmamış olur.

Namazı bozan 12 sorun
Sual: İmam-ı a’zama gore namazı bozan 12 sorun varmış. Bunlar nedir?
CEVAP
Aşağıdaki 12 husus, İmam-ı a’zama gore namazı bozar, İmameyn’e gore bozmaz.
1- Sabahın farzını kılarken Ettehıyyatü’yü okuyup, merhaba vermeden ilkin güneş doğarsa,

2- Teyemmümle namaz kılan, Ettehıyyatü’yü okuyup selâmdan ilkin suyu görse,

3- Cuma namazında, Ettehıyyatü okuduktan sonrasında, ikindi vakti girse,

4- Mestlerine mesh etmiş olan, Ettehıyyatü okuduktan sonrasında, mesh müddeti sona erse,

5- Ettehıyyatü okuduktan sonrasında, mestinin biri ayağından çıksa yada kendisi çıkarsa,

6- Ümmi olan, Ettehıyyatü’yü okuduktan sonrasında bir sûre okumasını öğrense,

7- Çıplak olanın, Ettehıyyatü’yü okuduktan sonrasında, elbisesi gelse,

8- Îmâ ile namaz kılan hasta, Ettehıyyatü’den sonrasında rükû ve secde edecek duruma gelse,

9- Düzen sahibi, Ettehıyyatü’den sonrasında kılmadığı namazı hatırlasa,

10- İlim sahibi imam, Ettehıyyatü’den sonrasında abdesti bozulup, ümmîyi imamlığa geçirse,

11– Sargı üstüne mesh edenin, Ettehıyyatü’den sonrasında yarası iyi olup, sargısı düşse,

12- Ettehıyyatü’den sonrasında, istihazalının kanı dursa ve namaz vakti çıkana kadar asla gelmese namaz bozulur. (Tergib-üs-salât, Halebî) [Bu konuda âlimlerin bir kısmı İmam-ı a’zama göre, bir kısmı da İmameyn’e göre fetva vermiştir. İhtiyatlı hareket edip, İmam-ı a’zam hazretlerinin kavline de uymaya çalışmak iyi olur.]

Avret yeri açılırsa
Sual: Avret yerinin ne kadarı açılırsa namaz bozulur?
CEVAP
Adamın yada kadının avret uzuvlarından herhangi birinin dörtte biri, bir rükün zamanı kadar açık kalırsa, namaz bozulur. Azı açılırsa namaz bozulmasa da, mekruh olur. Örneğin, ayağının dörtte biri açık olan kadının namazı sahih olmaz. Kendisi açarsa derhal bozulur. (S. Ebediyye)

Namaz kılarken
Sual: Namaz kılarken, namazda bulunduğunu bildirmek için yüksek sesle okumak yada elhamdülillah, sübhanallah yada Allahü ekber demek namazı bozar mı?
CEVAP
Bozmaz. (Halebî)

Namazda sübhanallah demek
Sual: İki secde içinde, Sübhanallah diyecek kadar durmak gerekir denince Sübhanallah demek de gerekir diye anlamışım, söylenmemesi gerektiği hâlde, bilmeden senelerce Sübhanallah dedim. Bu namazları kaza etmem gerekir mi?
CEVAP
Hayır, kaza etmek gerekmez. Bilmeden söyleyince mahzuru olmaz.

Namazda çocuğa vurmak
Sual: Çocuklarla namaz kılarken, namazı bozacak hareketlerde bulunuyorlar. Bir elimle yada ayağımla vurup (Yapmayın) mânâsında ikazda bulunmam namazımı bozar mı?
CEVAP
Evet, bozar. Bundan dolayı namazda iken birine vurmak, ya şakalaşmak içindir yada düşmanlık içindir veya da terbiye içindir. Bunun üçü de namazı bozar. (Halebî-yi sagir)

Namazda haram işlemek
Sual: S. Ebediyye kitabında, (İmamın namazda, ihtiyaçtan fazla yüksek sesle okuması, namazı bozmazsa da, haramdır) deniyor. Haramsa, namazı bozması gerekmez mi? Haram işlemek namazı bozar anlamına gelmez mi?
CEVAP
Haram işlemek ayrı, namazın bozulması ayrıdır. Birkaç örnek verelim:
1- İpek giymek adama haramdır. Çıplak kimsenin ipekten başka elbisesi yoksa namazı haram olan ipekle kılması lazım olur. (Redd-ül-muhtar)

2- Çıplak namaz kılmak, hattâ çıplak durmak haramdır, fakat asla elbisesi olmayan kimse yada olup da giyemeyen kimse, namazda oturmuş olduğu benzer biçimde yada ayaklarını kıbleye uzatıp, elleriyle önünü örtüp, îmâ ile kılar, şu sebeple avret yerini örtmek, namazın öteki farzlarından daha mühimdir. (İbni Âbidin)

3- Alkollü içki içmek haramdır. Okuduğunu anlayacak kadar sarhoş olanın bu şekilde sarhoşken kıldığı namazları sahihtir, fakat kabul olmaz, kısaca sevabı olmaz. (Rıyad-ün-nasihin)

4- Oruç tutan kimse orucunu şarapla açsa orucu sahihtir, fakat kabul olmaz kısaca oruçtan hâsıl olan sevaba kavuşamaz. Kabul olmaz, demek, namaz, oruç sahih olur, namaz, oruç borcundan kurtulursa da, o ibadetlerden sevab hâsıl olmaz anlama gelir. Namaz kılmazsa, oruç tutmazsa büyük günah olur. Onun için, borçtan kurtulmak için bu ibadetleri yapmak şarttır. Başka haramları işleyen kimsenin kıldığı namazlar, tuttuğu oruçlar da böyledir.

İki elin bir hareketi
Sual: (İki elin bir hareketi namazı bozar) deniyor. Bu devamlı bu şekilde midir?
CEVAP
Kitaplarda, (İki elle bir hareket de, bozar denildi) deniyor. Denildi ifadesi, bu kavlin zayıf bulunduğunu gösterir. Sadece amel-i kesir olursa o vakit bozar. Şunlar ise mekruhtur:
1- İki ele dayanarak kalkmak yada iki ele dayanarak oturmak mekruhtur.
2- Secdeye inerken pantolon paçalarını iki elle çekmek mekruhtur.
3- İki elin parmaklarını namazda birbirleri arasına koymak mekruhtur.
4- Rükûa eğilirken ve kalkarken iki eli kulaklara kaldırmak mekruhtur.
5- Namazda, secde yerinden taşı, toprağı elleriyle süpürmek mekruhtur.

İki elle yapılması âdet olan bir iş amel-i kesirdir. Doğrusu oldukça iş yapılmış olur. İki elle meydana getirilen bir iş, bir elle de yapılsa, gene namazı bozar. Örneğin, sarık sarmak, elbise giymek, düşmekte olan pantolonunu çekip kayışını bağlamak benzer biçimde iki elle yapılması ihtiyaç duyulan işler, bir elle de yapılsa, amel-i kesir olur, namazı bozar. Bir kadının oluşturulan başörtüsünü, azca bir hareketle örtmesi mümkün eğer olmazsa, kapatmaya uğraşması amel-i kesir olup, namazı bozar. Bir elle yapılması âdet olan azca bir iş, iki elle de yapılsa namazı bozmaz. Örneğin, pantolonun fermuarını kapatmak, yanında duran elektrik düğmesine basmak yada söndürmek veya açık kapıyı iki elle iterek kapatmak benzer biçimde işler buna dâhildir.

Namazda öğretmek
Sual: Namaz surelerini ve namaz kılmayı bilmeyen birine öğretmek maksadıyla açıktan okumakta sakınca var mıdır?
CEVAP
Namazda bir şeyi başkasına öğretmek namazı bozar. Bu tarz şeyleri namaz haricinde yapmak gerekir.

Namazda yakarma okumak
Sual: Namazın herhangi bir yerinde, Estagfirullah, Allahümmağfirlî ve aynı duaları okumak, namazı bozar mı?
CEVAP
Hayır, hiçbiri bozmaz. Halebi-yi sagir’de deniyor ki:
Allahümme ekrimnî = Tanrı’ım, bana ikram et!
Allahümme en’im aleyye = Tanrı’ım, bana nimet ver!
Allahümme eslıh emrî = Tanrı’ım, işimi ıslâh et!
Allahümmerzuknil-âfiyete = Tanrı’ım, beni afiyetle rızıklandır!
Allahümmağfirlî ve li-vâlideyye ve lil-mü’minîne ve’l-mü’minât = Tanrı’ım, beni, anamı, babamı ve adam hanım tüm müminleri affet!

Yukarıdaki Arapça duaların hiçbirini okumak namazı bozmaz. Bu hususta esas kaide şudur: Namazda insanlardan istenilmesi imkânsız olan bir şeyle Arapça yakarma etmek, namazı bozmaz. Bunun için Hidaye’de, (Allahümmerzuknî = Tanrı’ım beni rızıklandır demek, insanlardan talep edilmesi imkânsız olan şeylerden değildir. Bu bakımdan namaz bozulur) denilmişse de, bu duadan sonrasında, mal yada aynı bir şey zikredilmedikçe, bir tek Allahümmerzuknî = Tanrı’ım bana rızık ver demekle de, namaz bozulmuş olmaz.

Allahümmerzuknî rü’yeteke = Tanrı’ım, beni seni görmekle rızıklandır yada Allahümmerzuknî Cenneteke = Tanrı’ım beni Cennetinle rızıklandır demek de namazı bozmaz. Bundan dolayı bunlar insanlardan istenebilecek şeylerden değildir, fakat aşağıdakileri söylerse namazı bozulur.

Allahümmerzuknî dâbbeten = Tanrı’ım, bana bir hayvan ver!
Allahümmerzuknî kermen = Tanrı’ım, bana bir bağ ver!
Allahümmerzuknî zevcen = Tanrı’ım, bana bir zevce ver!
Allahümmekdı deynî = Tanrı’ım, borcumu öde!
Bu tarz şeyleri insanlardan istemek de mümkün olduğundan namaz bozulur. (Halebi-yi sagir)

Namazda yakarma okumak
Sual: (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen min-eş-şirki beriyyen lâ kâfiren ve şakiyyen) duası, son oturuşta okununca secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP
Bu yakarma, hadis-i şerifle bildirilmiştir. (Riyad-ün-nasıhin)

S. Ebediyye’de, (Kur’an-ı kerimde ve hadis-i şerifte bulunmayan duaları okumak, namazı bozar) deniyor. Doğrusu Kur’an-ı kerimde yada hadis-i şeriflerde bulunan her duayı okumak, namazı bozmaz. Farzı yada vacibi geciktirirse, bir tek secde-i sehvi gerektirir.

Son oturuşta okumak ise, secde-i sehvi de gerektirmez. Salli Barik’lerden sonrasında ve selamdan ilkin bir yakarma okumak sünnettir, daha çok okumak müstehabdır. Yakarma okumakla merhaba gecikmiş sayılmaz. Burada da, Kur’an-ı kerimde yada hadis-i şeriflerde bulunan her yakarma okunabilir. (Nimet-i İslam, Tergib-üs-salat)

Örneğin şu yakarma âyetleri son oturuşta okunabilir:
1– Rabbenâ lâ tüziğ kulûbenâ ba’de iz hedeytenâ ve heb lenâ min ledünke rahmeh, inneke entel vehhâb. (Âl-i İmran 8)

2- Rabbenağfirlî ve li-valideyye ve lil-mü’minîne yevme yekûmül hisâb. (İbrahim 41)

3– Rabbenağfir lenâ ve li-ihvâninellezîne sebekûnâ bil-îmâni ve lâ tec’al fî kulûbinâ gıllen lillezîne âmenû rabbenâ inneke raûfün rahîm. (Haşr 10)

4– Rabbenâ fağfirlenâ zünûbenâ ve keffir annâ seyyiâtinâ ve teveffenâ me’al-ebrâr. (Âl-i İmran 193)

5– Rabbenâ ve âtinâ mâ ve adtenâ alâ rusülike ve lâ tühzinâ yevmel kıyâmeh. İnneke lâ tühlifül mî’âd. (Âl-i İmran 194)

Hadis-i şeriflerde bildirilen dualardan birkaçı:
1- Allahümme innî e’ûzü bike min hemezâtiş-şeyâtîn. (S. Ebediyye)

2– Allahümme innî zalemtü nefsî zulmen kesîren, lâ yağfirûz-zünûbe illâ ente, fağfir lî mağfireten min indike verhamnî, inneke entel gafûr-ur-rahîm. (Halebi)

3- Allahümme innî e’ûzü bike min azabil-kabri ve min azabinnar ve min fitnetil mahyâ vel-memâti ve min fitnetil Mesihiddeccâl. (H. L. Olan İman)

4- Allahümmağfir lî ve li-vâlideyye ve li-cemî’il mü’minîne vel-mü’minât vel-müslimîne vel-müslimât el ehyâü minhüm vel emvât. (Tergîb-üs-salat)

5– Rabbenâ âtinâ fid-dünyâ haseneten ve fil-âhireti haseneten ve kınâ azâbennâri ve azâbel kabri verzuknâ şefâ’ate Muhammedin sallallahü aleyhi ve sellem. Bi-rahmetike yâ erhamerrâhimîn. (Tergîb-üs-salat)

Slm vermek
Sual: Namazın sonunda unutup, sağa merhaba vermeden, bir tek sola verilip namazdan çıkılsa namaz sahih olur mu?
CEVAP
Evet, sahih olur, şu sebeple vacib olan merhaba verilmiş oluyor. Boynu sağa döndürmek sünnet yada müstehab olduğundan unutarak çevrilmeyince bir mahzuru olmaz.

Hanımın namazını bozmak
Sual: Bir kimse namaz kılan hanımını öpse yada çimdiklese, hanımın namazı bozulur mu?
CEVAP
Bir kimse, namaz kılan hanımını şehvetsiz öpse bile, kadının namazı bozulur. Şehvetle hanımını tutarsa gene hanımın namazı bozulur.

Namaz kılan hanıma bunun benzer biçimde şeyler yaparak hanımının namazının bozulmasına sebep olmak günah olur. Latife olarak da, ciddi olarak da, namaz kılan hanıma bu şekilde şeyler yapmamalı.

Namazda bulunduğunu bildirmek
Sual: Dükkânın arka tarafında namaz kılan kimsenin müşterisi ulaşınca, orada bulunduğunu ve namaz kıldığını bildirmek için ne yapması gerekir? Örneğin öksürür benzer biçimde yaparsa namazı bozulur mu?
CEVAP
Namazda bulunduğunu bildirmek için öksürünce, bir harf çıkacak kadar azca olursa namaz bozulmuş olmaz, mekruh olur. Bir harften daha çok olursa namazı bozar, fakat Kur’an-ı kerimi yüksek sesle okursa, Elhamdülillah, Allahü Ekber yada Sübhanallah derse, namazı bozulmuş olmaz. (Halebi)

Namaz kılana merhaba
Sual: Namaz kılan hiç kimseye merhaba verilse, o da işaretle alsa yada bir soru sorulsa o da işaretle yanıt verse namazı bozulmuş olur mu?
CEVAP
Eliyle, gözüyle, başıyla, kaşıyla selamı almak, namazı bozmazsa da mekruh olur, fakat sorulan bir suale evet yada hayır manasına gelen bir işaretle, başıyla, eliyle yada gözüyle yanıt vermesi mekruh değildir. (Halebî, S. Ebediyye)

Namaz kılarken
Sual: Namaz kılmakta olan kimse, kendisini çağırana yada içeriye girmek için izin isteyene, namazda bulunduğunu anlatmak için Elhamdülillah yada Sübhanallah dese yada açıktan sesli okumaya başlasa namazı bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz.

Namaz kılanı öpmek
Sual: Namaz kılarken eşim beni öpse namazım bozulur mu?
CEVAP
Eş denince hanım mı adam mi olduğu anlaşılmıyor. Karıya da, kocaya da eş deniyor. Hanım mı kocasını öpüyor, yoksa kocası mı hanımını öpüyor?

Kösnü hâsıl olmasa da, kocası tarafınca öpülen kadının namazı bozulur, fakat şehvetlenmedikçe karısı tarafınca öpülen kocanın namazı bozulmaz. Şehvetlenirse, onun da bozulur, sadece namaz kılan öpülmez, şu sebeple öperek namazı bozdurmak haramdır.

Kıraati unutmak
Sual: Bir kimse, kıyamda Sübhaneke’den sonrasında, kıraati unutup rükûa gitse, sonrasında secdeye giderken hatırlasa, kalkıp kıraati yapsa, sonrasında secdeye gitse, namazı bozulmuş olur mu?
CEVAP
Evet, bozulmuş olur. Kıraati yaptıktan sonrasında yeniden rükûa gidilmesi şarttır. Doğrusu önceki rükû geçerli olmaz. Kıraatten sonrasında yeni bir rükû yapılır. Bundan dolayı rükû benzer biçimde tekrarlanmayan rükünler içinde tertibe riayet etmek kısaca sıra ile kılmak farzdır.

Hatalı okumak
Sual: Kadir suresindeki melaiketü yerine melaiketi okumak namazı bozar mı?
CEVAP
Buna irab hatası denir. İrab hataları namazı bozmaz. Melaikete dense de bozmaz.

Noksan okumak
Sual: Kul diye süregelen âyetlerin başındaki kul kelimesini unutanın namazı sahih olur mu? Örneğin (Kul inne salati ve nüsuki…) diye süregelen âyetteki kul kelimesi unutulsa namaz bozulmuş olur mu?
CEVAP
Hayır, namaz bozulmuş olmaz. O âyet-i kerimenin manası şöyledir:
(De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm, hepsi âlemlerin Rabbi Tanrı içindir.) [Enam 162]

Yalnız baştaki (Kul=De ki) kelimesi söylenmemiş olur.

Namazda öksürmek
Sual: Namaza durunca, önümden çocuk geçiyor. Ona engel olmak için, öksürmek kısaca öksürür benzer biçimde yapmak namazı bozar mı?
CEVAP
Evet, bozar. Çocuğun önümüzden geçmesi namaza zarar vermez. Büyük insan da geçse gene namaz bozulmuş olmaz. Günahı, geçene olur. Çocuğa aslına bakarsanız günah olmaz.

Namazda bulunduğunu bildirmek için öksürmek de namazı bozar. (Halebi)

Boğazından, özürsüz, öksürür benzer biçimde ses çıkarmak namazı bozar. Kendiliğinden olursa bozmaz. (S. Ebediyye)

Çocuğa engel olmak için yada namazda bulunduğunu bildirmek için veya biri, (Orada mısın?) derse orada bulunduğunu haber vermek için, öksürmek namazı bozar.

Rükû tesbihi
Sual: Rükûda yanlışlıkla secdede okunan tesbihi söylemek, secdede de, rükûda okunan tesbihi söylemek namazı bozar mı?
CEVAP
Hayır, namazı bozmaz.

Kıyamda iken oturmak
Sual: Bir kimse dört rekâtlı bir farzı kılarken, ilk oturuşu unutup ayağa kalkınca, geri oturup Ettehıyyatü’yü okumasında sakınca olur mu?
CEVAP
Namazı bozulur. Bundan dolayı birinci oturuş farz değildir. O kimse başlamış bulunmuş olduğu farz olan kıyamı, farz olmayan oturuş için terk etmekle tam bir katliam işlemiş olur, namazı bozulur. (Halebî)

Bozulmaz diyen âlimler var ise da, ihtiyaten Halebî’deki kavle uyulmalıdır.

Yağmuru yutmak
Sual: Namaz kılarken ağzımıza yağmur suyu kaçsa yada yüzümüzden akan su, ağzımıza girse namazımız bozulur mu?
CEVAP
Yutmadan bir tek ağıza girmekle namaz da, oruç da bozulmuş olmaz. Boğaza kaçarsa o vakit bozulur. S. Ebediyye’de, (Boğaza yağmur, kar kaçsa, oruç da, namaz da bozulur) deniyor.

Namazı bozmak haramdır
Sual: Camimizin imamı, (Camide namazdayken telefon çalarsa, merhaba verip namaz bozulur, telefonu susturup yeniden namaza devam edilir) dedi. Namazı bozmak haram değil midir?
CEVAP
Evet, zaruretsiz namazı bozmak haramdır. Telefonun çalması huşû’a engel olursa namaz mekruh olur. Mekruha engel olmak için haram işlenmez. Amel-i kesir olmadan, kısaca namazı bozan oldukça iş yapılmadan, bir elle sesi kapatılabilir. Kapatılmasa da namaz bozulmuş olmaz.

(Aaallahü ekber) yada (Allahü ekbaar) demek
Sual: (Allahü ekber) ifadesini, (Allaahü ekber) şeklinde, kısaca la hecesini laa diye uzatarak söylemek namazı bozar mı?
CEVAP
Hayır, namazı bozmaz. Fakat Tanrı kelimesinin başındaki elifi uzatarak (Aaallahü) demek yada Ekber kelimesini (Ekbaar) diye uzun söylemek mânâyı değiştirir. (Aaallahü ekber) demek, (Tanrı, acaba büyük mü?) mânâsına gelir ve namazı bozar. (S. Ebediyye)

Namazda meal okumak
Sual: Ufak oğlu annesine ilk kez imam olup namaz kıldırmış. Namazda ilk rekâtta İhlas sûresini, ikinci rekâtta Fetih sûresinin ilk sayfasını okumuş. Yalnız Kur’an’ı değil mealini de okumuş. Anası de bunu WhatsApp’tan grubundaki hanımlara göndermiş. Bu mesajı göndermek uygun olur mu?
CEVAP
Uygun olmaz. Namazda Kur’an meali okunursa o namaz sahih olmaz. Eğer çocuk akıl baliğ değilse imam da olması imkansız. Üçüncü yanlışlık da, İhlas sûresinden sonrasında daha önceki sûrelerden biri okunmaz, mekruh olur. Dördüncü yanlışlık ise, ikinci rekâtta okunan birinci rekâttakinden üç âyet fazla olması imkansız, bu da mekruhtur. Gelen her mesajı başkalarına göndermek uygun değildir, çeşitli yanlışlıklara yada fitnelere sebebiyet verir. Vebali de büyük olur.

Sual: Bir kimse namazda iken, göğsünü, yüzünü kıbleden başka bir tarafa çevirse, namazı bozulur mu?
Yanıt: Namaz kılan kimse, özürsüz, göğsünü kıbleden çevirince, bu hâl, o kimsenin namazını derhal bozar. Yüzünü yada başka uzvunu, kıbleden başka bir tarafa çevirince, bozmaz ise de, mekruh olur. Elinde olmayarak, göğsü kıbleden çevrilince, bir rükün miktarı devam ederse, bozar.

Sual: Namaz kılan bir kimse, kıble istikametine doğru birkaç adım yürüse, namazı bozulur mu?
Yanıt: Namazda kıbleye karşı bir saf, bir buçuk metre kadar yürüyünce, namaz bozulmaz. Kıbleye karşı değilse yada kıbleye karşı sürekli olarak daha oldukça yürürse, namaz bozulur. Bunun için, yürüyerek namaz kılmak caiz değildir.

Sual: Namazda iken dişi kanayan bir kimse, bu kanı yutarsa, namazı bozulur mu?
Yanıt: Bu mevzuda Halebî-yi kebîrde deniyor ki:
“Dişleri arasından akan kanı yutarsa, ağız dolusu olmadıkça, namazı bozulmaz.” Ağız dolusu yutsa da abdesti bozmaz.

Sual: Cemaatle namaz kılarken, dışarıdan birisi, birazcık yer açın dese, cemaatten biri de, yer açsa, bu kimsenin namazı bozulur mu?
Yanıt: Başkasının sözü ile yerini değişiklik yapmak yada yanına gelene, onun sözü ile yer açmak namazı bozar. Fakat, birazcık sonrasında, onun sözü ile değil de, kendiliğinden hareket ederse bozmaz.

Sual: Cemaatle namaz kılarken, aynı yerde namazını kılmış ve sesli olarak Kur’ân-ı kerim okuyan bir kimse de, yanlış okusa, cemaatten biri de onun yanlışını düzeltse, bu hatası halleden kimsenin namazı bozulur mu?
Yanıt: Cemaatle namaz kılan kimse, kendi imamından başkasının yanlışını çıkarıp, müdahale ederse, bu hal namazı bozar.

Sual: Namaz kılarken, boğazını temizlemek için öksürür benzer biçimde yapmak, namazı bozar mı?
Yanıt: Boğazından, özürsüz, öksürür benzer biçimde ses çıkarmak namazı bozar. Kendiliğinden olursa bozmaz. Okumayı kolaylaştırmak için yapılırsa, ziyanı olmaz.

Sual: Namaz kılarken, secdeyi fazla yapmak, bir yerini kaşımak benzer biçimde hareketler, namazı bozar mı?
Yanıt: Namazdan olmayan fazla hareketler, namazı bozar. Rükuyu ve secdeleri oldukça yapmak ve abdest almaya gitmek bozmaz. Akrep, yılan öldürmek benzer biçimde özürlü oldukça hareketler de bozmaz. Bir elin hareketi üçten azca olursa bozmaz. İki el ile bir hareket de bozar denildi. Namaz içindeki tekbirlerde, elleri kulaklara kaldırmak bozmaz, mekruhtur.

Sual: Namazda, ağrılar sebebiyle ağlayan kimsenin namazı bozulur mu?
Yanıt: Ağrı, üzüntü sebebi ile, sesli ağlamak, namazı bozar. Sessiz gözyaşı ile yada Cenneti, Cehennemi hatırlayıp sesli ağlarsa, bozulmaz. Hasta, elinde olmayarak ah, of der ve ağlarsa bozulmaz.

Sual: Namazda, Peygamber efendimizin adı işitilince salevat getirmek, namazı bozar mı?
Yanıt: Namazda, Allahü tealanın ve Peygamber efendimizin isimlerini işitince “Celle celâlüh” ve “Sallallahü aleyhi ve sellem” demek namazı bozar. İsimlerini namaz haricinde söyleyince, işitince, yazınca bu tarz şeyleri söylemek ve yazmak, birincisinde vacip, tekrarında müstehabdır.

Sual: Bazı camilerde müezzinler, kameti, ara tekbir ve namaz sonundaki tesbihleri oldukça yüksek sesle bağırarak okuyorlar. Bu sebeple o anda namaz kılanlar şaşırmaktadır. Bu şekilde yüksek sesle okumak dinen uygun mudur?
Yanıt: Dürr-ül-muhtârda, mevzu ile ilgili olarak deniyor ki:
“İmamın sesi yetişmediği vakit, müezzinlerin yüksek sesle, cemaate bildirmesi caiz ise de, oldukça bağırmaları namazlarını bozar. Bundan dolayı, bağırarak okumak, dünya sözü konuşmak gibidir. İmamın namazda, ihtiyaçtan fazla yüksek sesle okuması, namazı bozmaz ise de, haramdır.” Görülüyor ki, müezzinlerin bağırarak, namaz kılanları şaşırtmaları haramdır.

Sual: Namazda konuşulursa namaz bozulur mu?
Yanıt: Bilerek, bilmeyerek, zorla yada unutarak da olsa konuşmak, namazı bozar.

Sual: Namaz kılarken, ah, of diye sesli olarak inlemek namazı bozar mı?
Yanıt: Ah, of benzer biçimde inlemek, uf diye sıkıntıyı bildirmek, namazı bozar.

Sual: Namazda, herhangi bir yerini kaşıyanın namazı bozulur mu?
Yanıt: Bir rükünde, üç kere bir yerini kaşımak, veya elini kaldırarak birbirine vurmak namazı bozar.

Sual: Namazda konuşmak, namazı bozar mı?
Yanıt: Namazda bir kelime de söylense namaz bozulur.

Sual: Namaz kılarken, göğsünü kıbleden çeviren kimsenin namazı bozulur mu?
​Yanıt: Özürsüz, göğsünü kıbleden çevirince, namaz derhal bozulur. Yüzünü, başka uzvunu çevirmekle namaz bozulmaz, mekruh olur. Elinde olmayarak çevrilince, bir rükün devam ederse, namazı bozar.

Sual: Necis olan yerde namaz kılınabilir mi?
Yanıt: Necis yerde durmak ve secde etmek, namazı bozar. Necis yere temiz şey serilirse, bozmaz.

Sual: Namaz kılarken, rükuyu unutup secdeye giden bir kimsenin namazı bozulur mu?
Yanıt: Namazın farzlarından bir rüknü terk eden kimse, bu rüknü namaz içinde ifa etmez, yerine getirmez ise, namazı bozulur.

Sual: Namaz kılarken bir kelimelik konuşma da namazı bozar mı?
Yanıt: Namaz kılarken bir kelime de söylense namazı bozar. Hatta bilerek, bilmeyerek, zorla yada unutarak da söylemek, hep bozar.

Sual: Kur’ana sonradan iki âyet ilave edildiğini söyleyen ve kendini peygamber olarak duyuru edip bâtıl bir din kuran, Rashat Khalife adlı Mısırlı biri diyor ki: (1– Namaz vakitleri altıdır. Gece namazı da farzdır. Kur’anda gece namazının kılınması emrediliyor. 2– Her namaz iki rekâttır, akşamı üçe, diğerlerini dörde çıkaran Muhammed’dir. Bu, Kur’ana aykırı olduğundan geçersizdir. 3- Hayz olmak, kadının abdestini bozmaz, namazını da kılar. Yellenmek de abdesti bozmaz. Namazda konuşulsa da, namaza zarar vermez. Bunlar şeklinde, Kur’anda yazmayan, fakat hadisle bildirilen hiçbir şey namazı bozmaz.)
Bunlara bir yanıt verir misiniz?
CEVAP
Yerli mezhepsizlerden aynı şekilde konuşanlar olduğu şeklinde, (Namaz üç vakittir diyenler) de vardır.

(Yalnız Kur’an) diyenler, kesinlikle Kur’an-ı kerime inanmazlar. Dinsizliklerini örtmek için Kur’anı paravan olarak kullanıyorlar. Kur’anı en iyi anlayan Peygamber efendimiz değil mi? Kur’anda (Resulüme uyun!) denmiyor mu? Resulullah ömrünün sonuna kadar beş zaman namaz kılmadı mı? (Namaz vakti üçtür yada altıdır) demek, Ya (Resulullah Kur’anı anlayamadı) anlamına gelir yada (Anladığı hâlde yanlış uyguladı) anlamına gelir. En kötüsü de (Resulüme uyun!) emrini çiğneyerek kendi anladığını ölçü almaktır.

Şimdi maddeler hâlinde her birine yanıt yazalım:
1- Peygamber efendimiz, bizlere namazın beş zaman bulunduğunu açıkça bildirdi. Ömrünün sonuna kadar hep beş zaman namaz kıldı. Artık başka kanıt aramak gerekmez. Nisa sûresinin 103. âyetinde, (Namaz, belli vakitlerde farz kılındı) buyurulup, ek olarak, beş vaktin hepsi de öteki âyetlerde bildirildiği hâlde, beş zaman namaz ifadesinin geçmeyişi, kutuplarda ve buralara yakın yerlerde, beş vaktin tamamının teayyün etmemesindendir. (Nimet-i İslam)

İsra sûresinin, (Güneşin kayması anından, gecenin kararmasına kadar ve sabah vakti namaz kıl) mealindeki 78. âyet-i kerimesinin aslen geçen, (Dülûk-üş şems) öğle ve ikindi, (Gasak-ıl leyl) akşam ve yatsı namazı, (Fecr) de sabah namazıdır. (Beydavi)

Kaf sûresinin, (Güneşin doğuşundan ve batışından ilkin ve gece Rabbini tesbih et!) mealindeki 39. ve 40. âyet-i kerimesindeki, Güneş’in doğuşundan önceki sabah namazı, Güneş’in batışından önceki öğle ve ikindi namazı, geceki de akşam ve yatsı namazıdır. (Beydavî)

İbni Abbas hazretlerine, (Resulullah beş zaman namaz kıldırıyor. Kur’an-ı kerimde beş zaman namazı bildiren âyet hangisidir?) diye sual edildiğinde, şu mealdeki âyet-i kerimeyi okudu:
(Akşama girerken, sabaha ererken, gündüzün sonunda ve öğle vaktinde Tanrı’ı tenzih edin!) [Rum 17,18]

(Akşama girerken) ifadesinden maksat, akşam ve yatsı namazı, (sabaha ererken) ifadesindeki sabah namazı, gündüzün sonundaki, ikindi namazı, öğledeki de, öğle namazıdır. (Celaleyn)

Nur sûresinin 58. âyet-i kerimesinde, (salât-ı fecr = sabah namazı) ve (salât-ı işâ = yatsı namazı) ifadesi açıkça geçmektedir.

Peygamber efendimiz, Bekara sûresindeki, (Namazları ve vusta namazını kılın!) mealindeki 238. âyet-i kerimeyi açıklarken, (Vusta namazı ikindi namazıdır) buyurdu. (İ. Ahmed)

Bu âyet-i kerimede, (Namazları ve orta namazı [ikindi namazını] kılın!) buyuruluyor. Arapça gramere göre, namazlar [salevat] denince, ikiden fazla namaz anlaşılır. Bundan dolayı iki namaz demek için, salevat [namazlar] değil, salateyn [iki namaz] denilir. Vusta [orta] namaz ikindi namazı olduğuna göre, ikindi hariç, diğeri namazların sayısı iki olması imkansız, ikiden fazla olması gerekir. Üç de olması imkansız. Bundan dolayı VUSTA NAMAZI hariç 4,6 şeklinde çift sayılı olmalı ki, orta namaz [ikindi namazı] tam ortada olabilsin. Şu demek oluyor ki ortadaki namaz ikindi olduğuna göre, ondan ilkin iki namaz, ondan sonrasında da iki namaz bulunmuş olduğu meydana çıkar. Öteki âyetlerdeki namaz vakitleri de dikkate alınınca, namaz vakitlerinin beş olduğunda asla kuşku kalmaz.
(Gündüzün iki tarafında, gecenin de yakın saatlerinde dosdoğru namaz kıl! Bundan dolayı güzellikler kötülükleri [günahları] giderir. Bu, iyi düşünenlere bir öğüttür.) [Hud 114]

Gündüzün iki tarafındaki namazlar sabah, öğle, ikindi; gecenin yakın saatlerindeki namazlar da akşam ve yatsı namazlarıdır. (Medârik)

Burada (Hasenat = Güzellikler) den murat beş zaman namazdır. (Medârik, Beydâvî)

Kitap ve Sünnet’ten sonraki kanıt İcma’dır. Peygamber efendimiz, Eshab-ı kiram ve onlardan sonrasında bugüne dek gelen tüm âlimler, beş zaman namaz kılmış, bu hususta kati bir İcma hâsıl olmuştur. İmam-ı a’zam, öteki üç mezhebin imamları ve Ehl-i sünnet âlimlerinin tamamı hadis-i şeriflere uyarak (Namaz beş vakittir) derken, Mısırlı fellahın (Namaz altı yada üç vakittir) demesinin ne önemi olur?

İslam âlimleri de, beş zaman namazın iyi mi kılınacağını kitaplara yazmışlar, böylece Ölçme-ı fukaha ile de namazın beş zaman olduğu durağan(durgun) olmuştur.

Namazın beş zaman olduğuna dair hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir:
(İslam beş şey [temel] üstüne kuruldu:
1- Tanrı’a ve Muhammed aleyhisselamın Onun resulü olduğuna inanmak,
2- Her gün beş zaman namaz kılmak,
3- Senede bir kere malının kırkta birini Müslüman olan fakirlere zekât vermek,
4- Ramazan-ı şerif ayında her gün oruç tutmak,
5- Mekke’ye giderek, ömründe bir kere hac etmek.) [Buharî, Müslim, Tirmizî, Nesaî]
(Beş zaman namaz kılanın hâli, evinin önünden akan suda beş kere yıkanan kimse gibidir. Iyi mi bu şekilde bir kimse kirden temizlenirse namaz kılan da minik günahlardan öyleki temizlenir.) [Buharî, Müslim, İ. Ahmed, Beyhekî, Darimî, Taberanî]

(Cebrail inip, bana imamlık yapmış oldu ve kendisiyle beraber beş zaman namaz kıldım ve beş zaman namazla emrolundum.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî]
(Farz olduğuna inanıp, rükû, sücud, abdest ve vakitlerine riayet ederek beş zaman farz namaza devam edene Aden vacib, Cehennem haram olur.) [Taberanî]

(Beş zaman namazı, ilk tekbire yetişerek kırk gün cemaatle kılana Aden vacibdir.) [Ebu Ya’la]

(Tanrı’tan korkun, beş zaman namazı kılın, [Ramazan ayında] oruç tutun, mallarınızın zekâtını, isteyerek verin, âmirinize itaat edin, böylece Rabbinizin Cennetine girin!) [Tirmizî]

(Tanrı için ibadetinizi ihlaslı yapın! Beş zaman namazı kılın, sevmiş olarak malınızın zekâtını verin, Ramazan orucunu tutun, Hacca gidin! Böylece Rabbinizin Cennetine girersiniz.) [Taberanî]
(Allahü teâlânın ilk farz kıldığı şey beş zaman namazdır. İlk ortadan kalkacak olan da, gene beş zaman namazdır. İlk sorgu da beş zaman namazdan olacaktır.) [Hâkim]

(Kıyamette hepimiz korku içinde iken korkmayan üç grup insandan biri, sırf Tanrı rızası için, her gün beş zaman namaza çağıran müezzindir.) [Taberanî]

(Allahü teâlâ beş zaman namazı emretti. Güzel abdest alıp, bu tarz şeyleri vaktinde kılanı, rükû ve huşularını tamam yapanı affedeceğine yemin etti. Bu tarz şeyleri yapmayan için söz vermedi. Onu dilerse affeder, dilerse azab eder.) [Ebu Davud, İbni Mace, Nesaî, İ. Mâlik, İ. Ahmed]
(Beş zaman namaz, güzelce kılan için Kıyamette nur, kanıt ve kurtuluş olur.) [İbni Nasr]

(Hak teâlâ buyurdu ki: Beş zaman namazı farz kıldım. Şartlarına uyup, vaktinde kılanı Cennete koyacağıma söz verdim. Kılmayana verilmiş bir sözüm yoktur.) [İbni Mace, Ebu Davud]
(Beş zaman namaz ve cuma namazı, gelecek cumaya kadar ve Ramazan orucu, gelecek Ramazana kadar meydana getirilen günahlara kefarettir. Büyük günah işlemekten sakınanların minik günahlarının affına sebep olur.) [Müslim, İ. Ahmed]

(Mirac gecesi, 50 zaman namaz farz oldu. Sonrasında 5 vakte indirildi.) [Buharî, Müslim, İ. Ahmed]

(Allahü teâlâ buyurdu ki: Bende söz ve yargı asla değiştirilmez. Bu beş zaman namaz karşılığında elli zaman namaz sevabı vardır.) [Buharî, Müslim, Tirmizî, Nesaî]
(Bir karı, beş zaman namazı kılar, orucunu meblağ, kendini yabancılardan korur ve kocasına itaat ederse, Cennete istediği kapıdan girer.) [İbni Hibban]
(Beş zaman namazı terk eden, Tanrı’ın hıfz ve emanından yoksun olur.) [İbni Mace]

(Hepimiz bozulunca, beş zaman namazı cemaatle kılana her gün yüz şehit sevabı yazılır.) [İbni Nasr]
(Beş zaman namazı cemaatle kılan, Sırat köprüsünü şimşek şeklinde geçer.) [Taberani]

(Beş zaman namazı kılan, Ramazan orucunu tutan, zekât veren ve büyük günahlardan sakınan her insana, Kıyamette, Cennetin sekiz kapısı açılır. Dilediği kapıdan girer.) [Hâkim]
(Beş zaman namazlardan sonrasında meydana getirilen yakarma kabul olur.) [Buharî]
(Beş zaman namaza devam edin, şu sebeple minik günahlara kefaret olur.) [Taberanî]

(Kitab ehli olan bir kavme vazifeli olarak gittiğin süre, ilkin, Tanrı’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in Tanrı’ın Resulü olduğuna şehadet etmeye çağrı et. Bunu kabul ederlerse, Tanrı’ın günde beş zaman namazı farz kıldığını haber ver. Bunu da kabul ederlerse, Tanrı’ın kendilerine zenginlerinden alınıp fakirlerine verilen bir sadakayı [zekâtı] farz kıldığını söyle.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud]
(Beş zaman namazı kılan, Ramazan orucunu tutan, zekâtını veren ve yedi büyük günahtan kaçan hiç kimseye, Cennetin tüm kapıları açılıp, “Selamet ve güvenlik içinde gir” denilir.) [Nesaî]
Saçları dağınık biri gelip, Resulullah’a sordu:
(– Ya Resulallah İslam nedir?
– Günde beş zaman namaz kılmaktır.
– Beşten fazla değil mi?
– Hayır, nâfile kılmak isteyen kılabilir. Bir de yılda bir ay ramazan orucu vardır.
– Bundan başka, oruç yok mu?
– Nâfile olarak tutmak isteyen tutabilir. Bir de varlıklı için malının zekâtı vardır.
– Bundan fazlası var mıdır?
– İsteyen nâfile olarak sadaka verebilir.
– Vallahi ne fazla, ne de bundan noksan yaparım.
– Bu tarz şeyleri icra eden kurtuluşa erer.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî]

Bu kadar vesikaları inkâr eden kimse, bilgisiz ve ahmak değilse, muhakkak zındıktır.

2- (Yalnız Kur’an) diyenlerin Kur’an-ı kerime inanmadıklarını söylemiştik. Bu ikinci maddede de, bu açıkça sırıtmaktadır. Peygamber efendimizin adı saygısızca anılmaktadır. Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Tanrı ve melekleri, Resule salevat getiriyor, inanç edenler, siz de salevat getirin!) [Ahzab 56]

Bu âyet-i kerime inince, Eshab-ı kiram (Ya Resulallah sana iyi mi salevat okuyacağız?) diye sordular. En faziletli olanın namazda okunan salli barikler bulunduğunu bildirdi.

Peygamberler ve meleklerden başkasına salat getirilmez. (Hindiyye)

Yukarıda bildirilen âyete inanan Müslüman, Peygamber efendimizin adı geçince, Muhammed aleyhisselam yada “sallallahü aleyhi ve sellem” der.

Başka bir sapık da (Zırva tevil götürmez) kabilinden tevile çalışıyor. (Salevat destek anlamına gelir. “Tanrı ve melekleri Resulünü destekliyor. Ey müminler, siz de onu destekleyin, ihtiyaç duyulan saygı ve itaati gösterin” anlamındadır) diyor. Bu şekilde açıklayan hiçbir İslam âlimi ve Sahabe-i kiramdan asla kimse olmamıştır. Resulullah efendimiz de bu şekilde açıklamamıştır. Kendi ifadesi, (Saygı ve itaat gösterin) şeklindedir. Peki, niye ismiyle ifade ediyor da saygı ifadesi kullanmıyor? (İtaat gerekir) söylediği hâlde, onun bildirdiklerine niye inanmıyor ve itaat etmiyor? (Zırva tevil götürmez) diye atalarımız ne güzel söylemiş.

TV’de görmüştük. Mezheplere inanmayan, gayrimüslimlerin bile Cennete gideceğini söyleyen ilahiyatçı bir profesörle, sapık biri konuşuyordu. Sapık, (Muhammed, Muhammed) demeye başlayınca, bu profesör bile, onun saygısızca Resulullah’ın adını anmasına tepki gösterdi. Resulullah demeye dilleri varmıyor. (Seni âlemlere rahmet olarak gönderdim) âyetiyle alay ediyorlar. Resulullah’a düşman olmak Tanrı’a düşman olmak demek değil midir? Bu ise dinsizliğin daniskasıdır.

(Yalnız Kur’an) diyenlerin inanmadığı Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Resulümün verdiğini alın, yasakladığından da sakının!) [Haşr 7]

(İnsanlara açıkla diye Kur’anı sana indirdik.) [Nahl 44]

(Resulüme tâbi olun ki, doğru yolu bulasınız.) [Araf 158]

(Biz her peygamberi, sadece Tanrı’ın izniyle kendisine itaat olunmak için yolladık.) [Nisa 64]
Peygamber efendimiz de, Allahü teâlânın emrine uygun olarak izahat yapıyor. Nisa sûresinin, (Yeryüzünde sefere çıkınca, namazı kısaltabilirsiniz!) mealindeki yüz birinci âyetini açıklamış, seferde namazlarını kısaltmış ve kısaltılmasını emretmiştir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif şöyledir:
(Seferde namazı tamam kılan, mukimken noksan kılan gibidir.) [Dâre Kutnî, İbni Neccar](Allahü teâlâ seferde, dört rekâtlı namazları iki rekât kılmayı emretmiştir.) [Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud]

İbni Abbas hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, Resulullah’ın diliyle, dört rekâtlı farzları, seferde iki rekât olarak kılmayı emretmiştir. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)

Eshab-ı kiramın büyüklerinden Abdullah İbni Ömer hazretlerine, (Nisa sûresinde, yalnız korku hâlinde ve seferde namazı kısaltmaya izin verildiği hâlde, niye namazları kısaltıyoruz?) diye sorulunca, (Resulullah, bizlere dinimizi anlatırken, seferde namazı iki rekât kılmayı öğretti) buyurdu. (Nesaî)

Hanefî uleması, bu hadis-i şerifleri ve benzerlerini kanıt alarak, seferde dört rekâtlı farzları iki rekât kılmanın vacib, dört rekât kılmanın ise günah bulunduğunu bildirmiştir. (Tahtavî)

3- Allahü teâlâ, (Resulümün verdiğini alın, yasakladığından da sakının!) buyuruyor. Peygamber efendimiz, namazı bozan şeyleri bildirmiştir. Bazıları şunlardır: 1- Konuşmak. 2- Kendisi işitecek kadar gülmek. 3- Bir farzı terk etmek. 4- Dünya işi için yada ağrı, üzüntü sebebiyle yüksek sesle ağlamak. 5- Ah, of diye inlemek. 6- Özürsüz öksürmek. 7- Ameli kesir olacak bir iş yapmak. 8- Kendi işitemeyecek kadar sessiz okumak. 9- Bir şey yiyip içmek. 10- Çocuk emzirmek. 11- Başkasının sözüyle yerini değişiklik yapmak. 12- Ceketini giymek. 13- İmamdan başkasının duasına âmin demek. 14- Necasetli yerde namaz kılmak. 15- Bir rükünde, üç kere sübhanallah diyecek kadar avret yerinin açılması.

Namazın farzları nedir? Dışındaki farzları altı olduğu şeklinde, içindekiler de altıdır. Vacibleri var, mekruhları var. Ta’dili erkân var. Secde-i sehv nedir? Nerelerde yapılır? Şimdi (Yalnız Kur’an) diyenlere soruyoruz. Bunların kaçı Kur’anda vardır? Resulullah’ın bildirdiklerine uymazsak, namazı onun kıldığı şeklinde kılmazsak yaptığımız yakarma sahih olur mu? Allahü teâlâ, hâşâ (Resulüme uyun!) diye boşuna mı emretmiştir? Tanrı’ın emrini dinlemeyen âsi olmaz mı? (Yalnız Kur’an) diyenler, Tanrı’ı yalancı çıkarmaya emek vererek, (Resulüne uymak gerekmez) diyorlar.

Bir karı, hayız görmeye başlayınca namazı da abdesti de bozulur. Peygamber efendimiz ve tüm Ehl-i sünnet âlimleri bu şekilde bildirirken birkaç zındığın söylediğine saygınlık edilmez.

Birkaç hadis-i şerif:
(Hayızlı hanım namaz kılamaz.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud]

(Hanımefendilerin dinlerinin noksan olması, onların hayızlıyken, günlerce namaz kılamadıkları, Ramazan ayında oruç tutamadıkları içindir.) [Buharî, Müslim, Nesaî, Muvatta]

(Cünübe ve hayızlıya mescide girmek helâl olmaz.) [İbni Mace]

(Hayızlı ve cünüp, Kur’an okuyamaz.) [Tirmizî]

Hazret-i Âişe validemizin naklettiği hadis-i şerifte de, hayızlıyken tutulamayan oruçların kaza edileceği, kılınmayan namazların affolduğu bildirildi. (Buharî)

Ümmü Büsse “radıyallahü anha” anlatır: Hac esnasında Ümmü Seleme validemize sormuş oldum:
– Ey müminlerin anası, hayz esnasında kılınmayan namazların kazası gerekir mi?
– Hayır, kaza edilmez. Hanımlarından biri, nifas sebebiyle kırk gün namaz kılmadı, Resulullah nifas zamanı kılınmayan namazları kaza etmesini emretmedi. (Ebu Davud)

Hazret-i Âişe validemize, (Niye hayzlı hanım orucunu kaza ediyor da, namazını kaza etmiyor?) diye sorulduğunda, Resulullah efendimizden işittiğini şöyleki bildirdi:
(Hayzımız Ramazana rastlayınca, oruç tutmaz, kaza ederdik; fakat hayzlı iken kılmadığımız namazları kaza etmek emrolunmadı.) [Buharî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî]

Resulullah zamanında hayız yada nifas sebebiyle Ramazanda hanımlarından biri orucunu tutmaz, Resulullah ile beraber Şaban ayına kadar kaza etmediği olurdu. (Buharî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî, Nesaî)

Kanunlar, tüzükler, yönetmelikler olmadan ülke yönetilemediği şeklinde, Resulullah’ın uygulaması dikkate alınmadan, mezhebe ve fetvalara uymadan, hepimiz Kur’andan kendi anladığına göre bir namaz şekli meydana çıkaramaz. Kur’anda, (Resule uyun!) buyuruluyor. Ikimiz de Kur’anın emrine uyuyoruz. Eğer kendimiz de Resulullah şeklinde anlayabilseydik, (Resulüme uyun!) emri hâşâ gereksiz olurdu.

Sual: Mezhepleri ve hadis-i şerifleri kabul etmeyip (Yalnız Kur’an) diyen biri, (Seferde namazı kısaltmak diye bir şey Kur’anda yok) diyor. Her şeyi Kur’anda aramak yanlış değil mi? Örnek olarak Kur’ana gore namaz iyi mi kılınır? Resulullah, iyi mi kılınacağını uygulamalı olarak göstermemiş mi? (Tanrı, “Niye namazı azca kıldın?” demesin de, “Niye fazlaca kıldın?” derse desin, seferde namazı tam kılmanın mahzuru olmaz) diyor. Bu mevzuda dinimizin hükmü nedir?
CEVAP
(Yalnız Kur’an) diyenler, dinimizi içten yıkmaya çalışan mezhepsizlerdir. Peygamber efendimiz, “sallallahü aleyhi ve sellem” seferilik mevzusundaki hükümleri de bildirmiş, mezhebimiz de açıklamıştır. Hadis-i şerifleri yok saymak fazlaca tehlikelidir. Hadis-i şerifler olmasaydı, namazların kaç rekât olduğu, iyi mi kılınacağı, rükû ve secdede okunacak tesbihler, cenaze ve bayram namazlarının kılınış şekli, zekât nisabı, orucun, haccın farzları, hukuk detayları bilinemezdi. Kısaca hiçbir âlim, bu tarz şeyleri Kur’an-ı kerimden bulup çıkaramazdı. Bu tarz şeyleri Peygamber efendimiz açıklamıştır. Mezhep imamları, hadis-i şerifleri açıklamasaydı, sünnet kapalı kalırdı. Sünneti, müctehid âlimler açıklamış, böylece mezhepler meydana çıkmıştır.

Peygamber efendimiz, Nisa sûresinin, (Yeryüzünde sefere çıkınca, namazı kısaltabilirsiniz!) mealindeki yüz birinci âyetini açıklamış, seferde namazlarını kısaltmış ve kısaltılmasını emretmiştir. Bu konudaki birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Seferde namazı tamam kılan, mukimken tamamlanmamış kılan gibidir.) [Dâre Kutnî, İbni Neccar]

(Allahü teâlâ seferde, dört rekâtlı namazları iki rekât kılmayı emretmiştir.) [Tirmizî, Nesaî, Ebu Davud]

İbni Abbas hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, Resulullah’ın diliyle, dört rekâtlı farzları, seferde iki rekât olarak kılmayı emretmiştir. (Müslim, Ebu Davud, Nesaî)

İbni Mesud hazretleri de, Resulullah’ın seferde yatsının dört rekât farzını iki rekât kıldığını bildirmiştir. (Buharî)

Oruç tutup bayılan birini gören Resulullah, “sallallahü aleyhi ve sellem”, (Seferde oruç tutmak, taat ve yakarma değildir) buyurdu. (Buharî, Müslim, Ebu Davud, Nesaî)

Eshab-ı kiramın büyüklerinden Abdullah İbni Ömer hazretlerine, (Nisa sûresinde, yalnız korku hâlinde ve seferde namazı kısaltmaya izin verildiği hâlde, niye namazları kısaltıyoruz?) diye sorulunca, (Resulullah, bizlere dinimizi anlatırken, seferde namazı iki rekât kılmayı öğretti) buyurdu. (Nesaî)

Hanefî uleması, bu hadis-i şerifleri ve benzerlerini kanıt alarak, seferde dört rekâtlı farzları iki rekât kılmanın vacib, dört rekât kılmanın ise günah bulunduğunu bildirmiştir. (Tahtavî)

(Tanrı, “Niye namazı azca kıldın?” demesin de, “Niye fazlaca kıldın?” derse desin, seferde namazı tam kılmanın mahzuru olmaz) ifadesi de fazlaca yanlıştır, ilmî değildir, bir mugalatadır, yanıltıcı bir sözdür. Dinde esas olan emre uymaktır, emre uymamak suçtur. Örnek olarak, sabah namazını iki yerine üç, akşam namazını üç yerine dört rekât kılsak bu namazlar asla sahih olmaz. Üstelik emre uymamanın ötesinde, Allahü teâlânın emrini değiştirmiş oluruz.

Sual: Malum gazetelerden biri, belediye otobüsünün içinde namaz kılan şoförün resmini çekip, (Birilerine yaranmak için şov yapıyor) diye manşet atmış. Müslüman bir ülkede namaz kılana bu şekilde hakaret iyi mi yapılır?
CEVAP
Bu haber, namazın dindeki önemini bilmememizden meydana gelmektedir. Bazı cahiller de, (Yolda namaz mı kılınır? Akşam eve gidince kaza edersin) diyorlar. Namaz, zamanında yapılması ihtiyaç duyulan vakitli bir ibadettir. Acıkan hiç kimseye, (Şimdi yeme, birkaç gün sonrasında hepsinin yerine daha oldukça yersin) demek ne kadar yersizse, (Namazlarını gece kaza edersin) demek bundan daha yersizdir.

Müslüman, işinden ve aşından olacağını bilse de namazını gene kılar. Bu yüzden işinden olan oldukça Müslüman olmuştur. Namazdan ödün verilmez. Şundan dolayı namazın dindeki yeri oldukça büyüktür. Otobüsün içinde olur, haricinde olur, yol ortasında olur, muhakkak kılması lazımdır. İslam âlimlerinin büyüklerinden Seyyid Abdülhakim Arvasî hazretlerinin, (Bir zaman namazım kazaya kalmaktansa Tanrı bin kere canımı alsın!) buyurması namazın önemini göstermektedir. Asırlardır Müslümanlar her yerde, devamlı namaz kıldılar. Bir art niyetleri mi vardı? (Birilerine yaranmak için şov yapıyor) diyor. Peki, o birileri kime yaranmak için namaz kılıyor? Normal olarak her Müslüman Tanrı rızası için namaz kılar. Tanrı’a inanmayanlar bunu anlayamaz. Sabah hepimiz uyurken o kalkıp namaz kılar. O saatte kime yaranacak? Buna iyi mi şov denir?

Âşık olmayan aşktan anlamaz. Mecnun’a, (Leyla kara kuru bir kız. Niye onu seviyorsun?) demişler. (Siz, ona benim gözümle baksanız, yanarsınız) demiş. Namaz aşkı olmayan da, namazı şov zanneder.

Dinden imandan ve namazdan haberi olmayan kimsenin, (Her gün her yerde namaz mı kılınır? Kılanların bir art niyeti vardır) diye düşünmesi, ya cahilliktir yada din düşmanlığıdır.