Sual: Eski devirlerde müctehid âlimler ve evliya zatlar fazlaca idi. Şimdi eskisi şeklinde fazlaca olmayışının hikmeti ne olabilir?
CEVAP
Asr-ı saadetten uzaklaştıkça insanların bozulacağını, iyi kimselerin fazlaca azalacağını Peygamber efendimiz haber veriyor. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(İnsanların en hayırlısı asrımdaki Müslümanlar [Eshab-ı kiram] dır. Onlardan sonrasında en iyileri, onlardan sonrasında gelenler [Tabiin] dir. Onlardan sonrasında en iyileri, onlardan sonrasında gelenler [Tebe-i tabiin] dir. Bunlardan sonrasında yalan yayılır. Bunların sözlerine ve işlerine inanmayın!) [Buhari]
(İlmin azalması âlimlerin azalması ile olur. Bilgisiz din adamları, kendi görüşleri ile fetva vererek fitne çıkarırlar, halkı yoldan saptırırlar.) [Buhari]

(Her çağ, önceki asırdan daha bozuk olur. Böylece kıyamete kadar hep bozulur.) [Hadika]
(Allahü teâlâ bir âlimin ruhunu alırsa, bu İslam’da oluşturulan bir gedik olur. Kıyamete kadar onun boşluğu doldurulamaz.) [Deylemi]
(Kıyamet, yalnız fena insanların üstüne kopar.) [Buhari]

(Bu din acayip olarak başladı, sonu da acayip olur.) [Tirmizi]
(Bir süre gelir, sünnetim unutulur, bid’atler yayılır. Sünnete uyanlar acayip olur, yalnız kalır. Bid’atçiler, kendilerine fazlaca dost, destek bulur. O zamandaki Müslümanlar, sudaki tuz, sirke içindeki kurtçuk şeklinde zor koşul altında yaşarlar, dinlerini korumaları güçleşir, avuçtaki ateş koru şeklinde, bırakırsa söner, tutarsa elini yakar.) [Şir’a]
(Ahir zamanda zalim yönetici ve yalancı âlimler gelir. Onların yardımcısı olmayın.) [Hatib]
(Kıyamete doğru Kur’an okuyan fazlaca, âlimler azca, olur. İlim yok olur. Kargaşalık çoğalır. Gene öyleki bir süre gelir ki, müşrik müminle aynı mevzuda tartışır.) [Hâkim]