CEVAP
Vekaleten hacca gidecek kimsenin daha ilkin haccetmiş olması ya da varlıklı biri olması tercih edilmelidir! Vekil olarak hacca gidecek kimse fukara ise, daha ilkin de hacca gitmemişse, kendi için de, başka bir yıl hac yapması farz olur.
Vekilin, ihrama girerken, emreden kimse için, kalb ile niyet etmesi şarttır. Hac borcu olan kimsenin, öldükten sonrasında kendi için hac meydana getirecek vekilin adını bildirerek vasi olan hiç kimseye buyruk vermesi lazımdır. Meyyit yada meyyitin vasi yapmış olduğu yabancı kimse, vârislerden birini, öteki vârisler izin vermedikçe, vekil yapması imkansız.
Bir kimse izin vermeden, başkasının, bunun yerine hacca gönderilmesi caiz değildir. Yalnız vâris, ölen akrabası, vasiyet etmemiş, kısaca hac parası ayırmamış ise, kendine miras kalan para ile, onun yerine hacca gidebilir yada başkasını gönderebilir. Böylece ana-babasını hac borcundan kurtarmış olur. Kendine de, farz olmuş ise, kendi için, ek olarak gitmesi lazımdır. Onları borçtan kurtarması, kendine oldukca sevap kazandırır.
Sual: Ölmüş yada sağ olan bir kimsenin yerine farz olan hacca gitmek caiz midir? Örnek olarak bir kimse, bu yıl dayısının, diğeri yıl amcasının yerine gidiyor. Onlar, hac borcundan kurtuluyor mu?
CEVAP
Namaz, oruç benzer biçimde gövde ile meydana getirilen ibadetler başkası yerine yapılamaz. Her insanın kendi yapması lazımdır. Vekaletle yaptırılamaz. Zekât benzer biçimde yalnız mal ile meydana getirilen ibadetleri, onun izni ve malı ile başkasının yapması caiz olur. Hac, hem gövde, hem mal ile yapılır. Bir kimse, hayatta iken, bir özrü de yok iken onun yerine başkası hac yapması imkansız. Sürekli özrü olan, kendi yerine başkasını hacca gönderebilir. İzinsiz vekil olup haccedenin haccı kendine olur. Sevabını vekil olduğu hiç kimseye bağışlayabilir. Fakat bağışladığı kimse, hac borcundan kurtulamaz.