CEVAP
İbni Abidin hazretleri buyuruyor ki:
Bu, kural dışı olan birkaç husustan biridir. İstisnalar şöyledir:
1- Merhaba vermek sünnet, almak ise farzdır. Merhaba almak terk edilirse, düşmanlığa ve dargınlığa sebep olacağı için vacibdir. Vacib burada farz anlamındadır. Merhaba vermek, sevgiyi ilk göstermiş olması yönüyle daha faziletlidir. [Selam vermekle, selam alanın farz işlemesine de sebep olunuyor.]
2- Bir fakire sadaka vermek yada ondaki alacağını ona affetmek, nafile bir ibadettir; fakat borcunu ödeyemeyen fakire, ödemesi için mühlet vermek, alacağını isteyip onu zor duruma yerleştirip üzeceği için vacibdir. [Vacib burada da, farz anlamındadır.] Buna karşın, fakirdeki alacağını affetmek, mühlet verme farzından daha sevabdır.
3- Zaman girmeden abdest almak mendub, zaman girdikten sonrasında abdest almak farzdır. Buna karşın, zaman girmeden abdest almak, zaman girdikten sonrasında abdest almaktan daha oldukca sevabdır. Zaman girmeden abdest almak, namazı beklemek içindir. Namazı beklemekse, namaz içinde olmak şeklinde sevabdır.
4- Seferde Ramazan orucunu tutmak, farz değil, sünnettir; fakat seferde oruç tutmak sünneti, mukimken oruç tutmak farzından daha sevabdır. Yolcunun Ramazanda oruç tutması, evinde oturandan daha meşakkatlidir. O halde onun orucu, sünnet olmakla birlikte daha faziletlidir.
5- Cuma namazı için ezan okunduktan sonrasında, camiye gitmek farzdır. Ezandan ilkin gitmekse sünnettir. Bununla birlikte, Cuma namazına erken gitmek, ezan okunduktan sonrasında gitmekten daha sevabdır.
6- Oldukça susamış yada oldukca acıkmış birine, gücü yetenin, ihtiyacı kadar su yada ekmek vermesi vacib kısaca farzdır; fakat buna daha oldukca su yada daha oldukca ekmek vermek mendubdur. Bu mendubu işlemek, farzı işlemekten daha oldukca sevabdır; bu sebeple fazla vermenin faydası daha çoktur.
7- Bir hiç kimseye bir kurban vacib olması durumunda, iki kurban kesmesi daha sevabdır.
Demek ki, bu kural dışı durumlarda nafilenin daha sevab olması, daha fazla faydası olması yönüyledir. (Redd-ül muhtar)