CEVAP
İslam âlimleri, Hızır aleyhisselamın varlığı hakkında değil, Peygamberliği hakkında ihtilaf edip, kimi nebi, kimi de veli demişlerdir.
İmam-ı Rabbani hazretleri, Hızır aleyhisselam ile görüşüp konuştuğunu; fakat, vefat ettiğini, ruhunun insan şekline girdiğini bildirmektedir. [M. 282]
Hazret-i Hızır’ın, birçok evliya ile görüştüğü bilinmiş olduğu için hayatta bulunduğunu söyleyenler olmuştur. Fakat ehl-i sünnet âlimlerinin hiçbiri “Hızır diye biri yok” dememiştir.
Kehf suresinin 60-72. âyetlerinde, Musa aleyhisselamla Hazret-i Hızır’ın arkadaşlıkları anlatılmaktadır. Tefsir ve hadis kitaplarında, Musa aleyhisselamın arkadaşının Hazret-i Hızır olduğu bildiriliyor. (Beydavi, Celaleyn, Medarik, Buhari),
Hazret-i Hızır hakkında hadis-i şeriflerden biri şöyleki:
(Hızır, kuru bir yere beyaz bir post serip üzerine oturunca, kuru yer birden yeşillenir. Biten yeşil otlar, arkasında sallandığı için ona Hızır denmiştir.) [Buhari] (Hızır, yeşil anlama gelir.)
Kıssanın hikmeti
Sual: Kur’anda geçen, Hızır’la Hazret-i Musa’nın kıssasının hikmeti nedir?
CEVAP
Her kıssada öğrenek alınacak dersler vardır. Hazret-i Hızır’la Musa aleyhisselamın kıssasından, âlimlerin çıkardığı hükümlerden bazıları şunlardır:
1- Yolculukta hizmetçi bulundurmak caizdir. Sefere arkadaşla beraber de çıkılabilir. [Yolculukta birini emir [başkan] seçmek sünnet, buna tâbi olmaksa vacibdir.]
2- İlim öğrenmek için, gerekiyorsa uzaklara gitmek müstehabdır.
3- Sefere çıkarken yiyecek almak caizdir ve tevekküle engel değildir.
4- Öğrenci, aşama itibarıyla hocasından üstün olsa da, hocasına tevazu göstermelidir. [İnsan bildiğinin hocası, bilmediğinin talebesidir. Bilmediği bir şeyi bilen birinden öğrenirken, ona karşı tevazu göstermelidir.]
5- Öğrenci, kaldıramayacağı bir şey sorarsa, hocası öğretemeyeceği için özür dilemelidir.
6- Yapacağı bir işi söylerken inşallah demelidir.
7- Metbu [tâbi olunan], tâbi olana koşul koşabilir.
8- Koşul edilen şey yapılmalıdır.
9- Şahıs, unutmuş olduğu şeyden dolayı ayıplanmaz.
10- Yine, üç kere yapılır.
11- Yolcunun, gerekseme halinde yiyecek istemesi caizdir.
12- Meydana getirilen iş için ücret alınabilir.
13- Yoksul, geçimini karşılayan bir vasıtası olsa da, yoksul olmaktan çıkmaz.
14- Gasp etmek haramdır.
15- Yetimin malını yada emanet olan bir malı kurtarmak için, bir kısmına zarar verilebilir.
16- İki zarar karşı karşıya erişince, büyüğünden kurtulmak için, küçüğünü işlemek gerekir.
17- Binayı onarım gerekir. Yıkılıncaya kadar dikkatsizlik edilmez.